Clich

×

Waarschuwing

JUser: :_load: Kan gebruiker met ID: 233 niet laden
De Doper ziet Jezus naar zich toekomen en heeft het over 'het Lam van God dat de zonde van de wereld wegneemt', over Hem 'die eerder was dan ik', over 'de Geest die op Hem rust' en zelfs over 'de Zoon van God'. Stuk voor stuk bijzonder zwaar geladen woorden. Ze vallen helemaal aan het begin van het Johannesevangelie, als een soort getuigenverklaring die zeggen wil: wat verder volgt, kun je pas begrijpen als je de identiteit van de hoofdpersoon kent. Daarvoor heb je die grote woorden nodig. Sterker nog: zonder die woorden ken je Hem niet!

Natuurlijk kennen we die woorden allemaal. Zo richten we ons in de eucharistie maar liefst vijf keer tot het 'Lam Gods dat wegneemt de zonden der wereld': een keer in de lofzang Eer aan God, en vier keer vlak voor de communie. Maar ook heilige woorden kunnen clichés worden. Iedereen gebruikt ze, maar niemand slaagt er nog in te zeggen wat ze betekenen. Woorden die we niet meer (of nog niet!) begrijpen, mogen we daarom nog niet weggooien. Die woorden zijn immers veel groter dan we zelf zijn. De liturgie reikt ze ons aan en ze be­waren geduldig hun geheim, tot wij er weer voor open komen.

Zo blijven wij de woorden van de Doper gebruiken om de Heer aan te spreken als 'Lam Gods'. Merkwaardig toch wel, want een lam is een... dier! Het bij uitstek onschuldige, weer­loze dier. Zo zal Jezus zijn weg gaan, niet als een wolf of een leeuw, maar als een weerloze die geen geweld kan gebruiken.

Wel klinkt er geweld mee in de symboliek van het Lam. Niet het geweld dat Hij zelf gepleegd heeft, maar het geweld dat Hij heeft (moeten) ondergaan. Hij werd inderdaad geslacht. Zelfs de offertaal is niet te vermijden: Hij werd geofferd. De heiligste traditie van Israël klinkt hierin door: met Pasen moet het volk een lam slachten en eten. Aan het einde van zijn evangelie zal Johannes vertellen hoe Jezus aan het kruis stierf op het uur ('het Uur') dat de paaslammeren in de tempel geslacht werden. Dat gebeurde niet tegen Jezus' wil in: Hij gaf zichzelf als offer voor ons, om de 'zonden van de wereld weg te dragen'.

Ik weet helt wel, dit is weerbarstige taal. Niemand slaagt er vandaag in dit helemaal te doorgronden. Maar het lukt ook niet die woorden te vervangen door andere. Het zijn heilige woorden, de kern van het evangelie van Jezus Christus. Dat, zegt Johannes aan het begin van zijn evangelie, dat moet je weten om te begrijpen wat verder verteld wordt. Als er über­haupt een mogelijkheid is om de zonde van de wereld weg te nemen, dan is het via de weg van het Lam. Het volk moest het paaslam slachten en nuttigen tijdens een heilige maaltijd. Ook het Lam dat hier naar ons toekomt, geeft zichzelf om gegeten te worden, zodat wij kunnen leven. Hij is het Brood van eeuwig leven. Grote woorden? Inderdaad. Ze geven hun zin maar prijs aan hen die ook aanzitten aan de maaltijd waar­van Hij de gastheer en de spijs is...