Bekeert u, want het Rijk der Hemelen is nabij (1999)

Bekeert u, want het Rijk der Hemelen is nabij.

We hoorden het in het Evangelie. Jezus begon zijn prediking met deze oproep: Bekeert u, want het Rijk der Hemelen is nabij. Daar willen we het over hebben, maar eerst een stukje geschiedenis. Een hoofdstuk eerder in dit Evangelie van Matteüs, was Johannes de Doper zijn verkondiging met precies dezelfde zin begonnen: Bekeert u, want het Rijk der Hemelen is nabij. Nu lezen we dat Johannes gevangen was genomen. Nu neemt Jezus met deze oproep de estafettestok van Johannes over. Johannes stem is tot zwijgen gebracht. Jezus stem klinkt: Bekeert u, want het Rijk der Hemelen is nabij.

Vanaf dat moment laat Jezus er geen gras over groeien. Tegelijk met deze oproep nodigt Hij medewerkers uit voor zijn werk. Het lijkt erop dat Hij wil voorkomen dat de stem ooit stilvalt. Hij neemt het woord van Johannes over en roept nieuwe stemmen, nieuwe predikers, opdat zij weer door kunnen gaan als Hij weg is. Maar nu eerst wat aandacht aan die oproep: Bekeert u, want het Rijk der Hemelen is nabij.

Wat betekent dat?

Wat denkt u? Lijkt het niet dat Jezus zich vergist heeft. Ik bedoel, verleden week alles in rep en roer vanwege de dood van die twee meisjes in Gorinchem. Deze week een dertienjarig meisje vermist. Daarnaast een stroom van andere berichten zoals de moorden in Kosovo, vandaag weer een bericht uit Africa, Sierra Leone, 6 zusters van Moeder Teresa en een aantal priesters inclusief de bisschop gevangen genomen. Één zuster al vermoord en een priester zwaar gewond teruggevonden.

Heeft Jezus zich niet vergist met zijn uitspraak: Het Rijk der hemelen is nabij?

Ik ga ervan uit dat Jezus zich niet heeft vergist en dat Hij wist wat Hij zei. Dat moet wel, want als hij in hoofdstuk 10 de twaalf leerlingen uitkiest zegt Hij tegen hen: ãzie, Ik zend u als schapen tussen wolvenä. Blijkbaar bevindt het Rijk van God zich midden tussen de wolven.

Maar misschien is het eerst van belang om na te gaan wat wijzelf onder dat Rijk der Hemelen verstaan. Wat is uw idee? Wij hebben er mooie ideeën en teksten over, niet eens zelf verzonnen maar ontleend aan de Bijbel: Dan zal ik mijn Geest over u uitstorten, mijn wet grif ik in uw binnenste, Ik stort een nieuwe geest in u en geef u een ander hart. Of een ander visioen: Dan huist de wolf bij het lam, het kind speelt bij het hol van de adder, koe en berin grazen samen. Dan doet niemand nog kwaad op heel mijn heilige berg.

Dat zijn enkele beelden die wij hebben van het Rijk der Hemelen, het Rijk van God. Moeten we die dan bijstellen? Voorlopig maar vergeten? Hoe nabij was toen dat Rijk der hemelen?

Denk nu niet dat ik u even antwoord ga geven. Want zo simpel is het niet. Jezus spreekt dikwijls geheimtaal, Hij gebruikt woorden met meerdere betekenissen en alleen zij die het willen verstaan en zij die door het geloof verder kijken, zullen zijn woorden begrijpen.

Als je die uitspraak van Jezus iets anders vertaalt dan klinkt het zo: Het Koninkrijk van God ligt binnen handbereik, het ligt voor het oprapen, één stap en je bent er binnen. Bekeer je dus, keer je om en begin opnieuw, dan ga je er binnen.

Jezus spreekt dikwijls geheimtaal, omdat Hij in zichzelf een geheim meedraagt. Niemand kan aan Hem zijn diepste identiteit zien. Zoals niemand aan u kan zien dat u gedoopt bent, niemand kan zien dat u gevormd bent. Zonder uiterlijke tekenen kan niemand aan mij zien dat ik priester ben. Wij allen dragen een geheim in ons mee, net als Jezus. Het geheim van onze verbondenheid met God.

Zo is het ook met het Rijk van God, het Rijk der Hemelen, Gods Koninkrijk. Het is een geheim, het is er en het is er niet. Het is zichtbaar voor de ogen van ons geloof, maar onzichtbaar voor hen die niet geloven. Het ligt binnen handbereik maar je kunt het niet pakken, je bent er altijd slechts één stap van verwijderd, de stap van het geloof en de stap van de goede daad.

Dat geheim vindt in Jezus zijn voltooiing. Overal waar Hij kom, kan Hij inderdaad zeggen: Bekeert u, want het Rijk der Hemelen is nabij, omdat Hijzelf het Koninkrijk in zijn hart draagt, heel zijn wezen, lichaam en ziel is vervuld van Gods Aanwezigheid. Alles wat Hij doet maakt Gods koninkrijk zichtbaar. In alles wat Hij zegt, klinkt Gods Rijk door. Als Hij zijn leerlingen leert bidden dan luiden de eerste drie woorden: Uw Naam worde geheiligd, uw Rijk kome, uw Wil geschiede.

Vanaf dat moment treedt Hij als leraar op, verkondigt Hij de Blijde Boodschap van het Koninkrijk en geneest alle ziekten en kwalen onder het volk. Waar Hij komt wordt Gods Koninkrijk zichbaar in alles wat er gebeurt.

En daartoe roept Hij zijn leerlingen. Zij moeten de mensen bijeenbrengen in Gods Koninkrijk, in Gods huis, in Gods bootje, Gods Kerk, Gods Schaapstal. Jezus spreekt in geheimtaal, als Hij tegen zijn leerlingen zegt: ãKomt, volgt Mij; Ik zal u vissers van mensen makenä.

Die geheimtaal gaat door, net als de oproep van Jezus laat je netten in de steek, of dat nu de vissersnetten zijn, de netten tuusen de trosanjers, het Internet, de maatschappelijke netwerken of het economische vangnet met haar verzekeringen. De netten van de wereld waarin je verstrikt kan raken, maakt Hij tot hulpmiddelen voor zijn Koninkrijk. Vissers worden mensenvissers. Schaapherders worden mensenherders. Ons aardse rijk wordt Rijk der hemelen. Het rijk van mensen wordt Gods Koninkrijk.

Bekeert u, want het Rijk der Hemelen is nabij. Amen.