Evangelieprikje (2005)

In dit kleine, gezellige en welvarend landje buigen onze volksvertegenwoordigers zich elke dag opnieuw over de wet. Ze produceren jaarlijks een paar wetten waar wij ons mogen aan houden om op die manier het samenleven in dit landje wat beter en vlotter te laten verlopen. De rechterlijke macht ziet er op toe dat wij die wet naleven. Maar hoewel de meeste van ons school gelopen hebben, ik denk dat er weinig zijn die alle wetten van het Belgische volk en de decreten van de gewestregeringen van buiten kennen. Eigenlijk hoeft het ons niet te verbazen, want het zijn er dan ook heel veel. Sommigen daarvan vinden we heel nuttig, van andere snappen we dan weer de maatschappelijke relevantie niet. Door dit groot aantal wetten lijken wij, die ze moeten naleven, soms niet meer te zien wat de bedoeling is van al die wetten. Het is trouwens een interessante vraag om na te gaan hoe het komt dat er zoveel wetten zijn. Dat heeft ongetwijfeld te maken met de complexiteit van de maatschappij, maar ook met het feit dat onze maatschappij steeds meer evolueert van een samenleving naar een verzameling van individuen. Begrippen als solidariteit en verdraagzaamheid moeten het opnemen tegen bijvoorbeeld het recht op privacy. Het leuke van de ganse zaak is dat onze privacy door een vloed aan klantenkaarten en internet nog nooit zo te grabbel gelegen heeft als nu, maar dat staan we toe want daar kunnen we zelf voordeel uit halen. Dit alles maar om te zeggen dat we veel, heel veel wetten hebben in dit kleine landje omdat onze samenleving besmet is geraakt door individualisme. En zo gaat de kracht en het positieve van het samenleven, o.a. het beschermen van de zwakkere, uiteraard verloren.

Maar ook onze Kerk kreunt onder de geboden. Het is tragisch als bepaalde kerkmensen in de media smalend verklaren dat alles wat niet verboden is door Rome, toegestaan is. Het is een ironische manier om te zeggen dat "Rome" in de media enkel en alleen gezien wordt als een instantie die verbiedt. Uiteraard is dit een vertekend beeld, maar we mogen niet ontkennen dat de Curie het woord "verbod" niet schuwt. Ook dat is misschien een teken aan de wand: zijn er niet zoveel geboden en verboden nodig omdat veel gelovigen niet meer weten waar het uiteindelijk om te doen is? Vraag is natuurlijk of je dit gaat oplossen met een vloed aan geboden.

Met dit alles in het achterhoofd, is het evangelie van vandaag een verademing, een bevrijding. Als antwoord op één van de vele examenvragen die op Jezus afgevuurd werden, antwoordt Hij dat gans de Wet en de Profeten samen te vatten zijn in dit dubbel gebod: liefde tot God en de medemens. Daarmee vat Hij de 613 geboden en verboden van de joden, door Farizeeën en schriftgeleerden nog eens ingedeeld in categorieën en naar belangrijkheid, kernachtig samen. Het is zeer de vraag of wij dit dubbel gebod terugvinden in alle geboden en verboden die het instituut Kerk ons voorhoudt.

Jezus' antwoord mag dan heel kort zijn, als je nadenkt over dit simpel gebod, maakt het je nederig want hoe moet je daar in Gods naam aan beginnen? Als wij er ons levensprogramma zouden van maken om juist aan deze twee geboden te voldoen, we zouden onze handen al vol hebben, want we zijn toch maar mensen. "Beminnen met heel uw ziel en uw verstand": het is niet van de poes. Iemand beminnen met alle vezels aan je lijf, om het wat moderner te zeggen, het is iets waarvan we vermoeden dat het ons alleen kan lukken tijdens de verliefdheid of topmomenten in onze relatie. Maar dan heb ik het over een relatie tussen mensen. God is echter anders, maar ik heb alleen maar het beeld van menselijke relaties om over Hem te spreken, vandaar. Iemand die je bemint, die is nooit uit je gedachten, ook niet als je hem of haar niet ziet. Je leven is doordrongen van zijn of haar liefde. Het is die liefde die jou zin geeft om te leven. Zo is het ook met God. Wie God in zijn of haar leven heeft mogen ontdekken, draagt die warme gloed voor de rest van het leven mee. Grote mannen en vrouwen uit onze kerkgeschiedenis hebben hun leven compleet zien veranderen na deze ontmoeting. En eens je toelaat dat God van je houdt, dan ga je daar tijd voor maken, meer zelfs: het krijgt voorrang op andere dingen. Je gaat die liefde ook niet voor jezelf willen houden, maar doorgeven met woorden en misschien vooral met daden van liefde aan je medemensen.

Maar natuurlijk heeft niet iedere gelovige een godservaring meegemaakt, zoals elke ontmoeting is ze trouwens ook niet afdwingbaar. Hoe dan God beminnen? Iemand beminnen betekent in eerste instantie dat je Hem toelaat in je leven, dat je er tijd voor maakt, dat je jezelf tijd en ruimte gunt om Hem te leren kennen. Concreet betekent dat een trouw gebedsleven en het lezen van de bijbel die je koestert als een persoonlijke liefdesbrief aan jouw adres. Het is natuurlijk een hele opgave, want er zijn zoveel andere dingen ... zoveel andere mensen ... God liefhebben staat dit alles niet uit de weg; integendeel: God zal je bijstaan om anderen lief te hebben. Misschien kunnen we er deze week een aandachtspunt van om de liefde alle kansen te geven. Dat kan o.a. betekenen dat we de haat die misschien leeft in ons hart, uitschakelen. Laat me een kerkelijk voorbeeld geven: iemand zou kunnen zeggen :"ik ga niet meer naar de mis omdat die pastoor niet leeft zoals het hoort of omdat er bij de gelovigen te veel hypocrieten zijn". Het is in de viering om God te doen, voor Hem gaan we dus en wie weet zullen we die pastoor wel leren appreciëren of zullen we ontdekken dat ook wij niet altijd even consequent zijn. Want dat is nog een ander voordeel van de liefde: ze maakt je mild omdat je weet dat er Iemand van je houdt, ondanks je fouten.

Het zijn maar twee geboden, maar daarom niet minder moeilijk. Misschien moet ik nog groeien en zoals Chris De Burgh zingt in "the words I love you" het aandurven om lief te hebben. Daar is het om te doen, maar dat kan je niet afdwingen in een vloed van geboden en verboden.

There are those who think that love comes with a lifetime guarantee,
But we know from those around us, that this may not always be,
It's the simple things that come between a father and a son,
But when they try to talk, the knives are out before they have begun;

Well that was me, and I have seen the light that shines for eternity,
Because I learned to say the words "I love you;"

So many hearts have been broken by the lies of history,
And so many arms are still open for that final mystery;
We must show respect for all the rest, and what a man believes,
And the One who died upon the cross, well He is the one for me,
And He said "Come with me and you will see the light that shines
For eternity, be strong and learn to say the words "I love you;"

And this endless road that we are on just keeps on going round,
But there's one destination that always is here to be found;

So come with me, and you will see the light that shines for eternity,
Be strong and learn to say the words "I love you,"
Be strong and learn to say the words "I love you," the words "I love you,"
The words "I love you," the words "I love you."

(Chris De Burgh