De viering van het Paasfeest begon vroeg dit jaar hier in de kerk. Afgelopen woensdag waren hier, voor de derde keer op rij, maar liefst drie uitvoeringen van de Matthäus-Passion van Bach - drie verkórte uitvoeringen:
's Middags waren er twee uitvoeringen van elk drie kwartier voor middelbare scholieren om hen kennis te laten maken met dat hoogtepunt van Europese klassieke muziek-cultuur en daarmee ook met de geschiedenis van Jezus' lijden en kruisdood.
's Avonds was er vervolgens een uitvoering van twee uur voor het algemene publiek. Dáár kon ik niet bij zijn omdat de bisschop ons op de woensdag in de Goede Week in de kathedraal verwacht bij de chrisma-mis en ik het ook belángrijk vind om daar bij te zijn.
Maar 's middags was ik er wel. Vóór de kerk stond een geweldige luifel gespannen, een beetje in de vorm van een bedoeïnentent. Hierbinnen stonden aan het begin van het middenpad twee geweldige bloemstukken. En van alle kanten arriveerden de scholieren: van het Fons Vitae, het Nicolaas, het Gerrit van der Veen en nog allerlei andere scholen, ook uit Amsterdam-Oost en -West. Op ordelijke wijze werden groepen van steeds acht, negen, tien scholieren door telkens één koorlid onder zijn of haar hoede genomen. Met hem of haar bekeken zij de kruiswegstaties - ongetwijfeld om ze ook bezig en rustig te houden tot 't begin van de uitvoering. En daarbij werden ook allerlei bewegende en statische beelden groot geprojecteerd in de ook verder fantastisch aangelichte kerk. Het koor zat en stond voor de gelegenheid tussen de jonge bezoekers ín. Op school waren zij in een les voorbereid - ook om het "Blitze! Donner!" en het "Laß ihn kreuzigen!" enthousiast mee te kunnen zingen.
Het was allemaal indrukwekkend, supergoed georganiseerd. Er zijn in beide voorstellingen samen zo'n zevenhonderd scholieren geweest. En 's avonds waren er achthonderd mensen.
Bij de tweede uitvoering 's middags waren dan ook nog, via onze eigen bezoekersgroep en De Zonnebloem en allerlei buurthuizen, ouderen speciaal geïnviteerd, ook wel zo'n vijftig tot tachtig denk ik. Zij werden na afloop onthaald op een 'high tea', aangeboden door het Hilton-hotel.
Ik maakte er onder anderen kennis met de bejaarde, zeer krachtige en sprankelende moeder van een bekende Nederlandse zangeres en van vier andere kinderen onder wie ook een schizofrene zoon. Ze was in Drenthe geboren in een streng christelijk milieu. Dat was "allemaal hel en verdoemenis" zei ze. Op heel jonge leeftijd al had ze gezegd: "Ik geloof dat niet meer."
Ik denk: de manier om 't geloof te beleven waarmee die mevrouw was opgevoed, die had als een grote, zware, donkere steen op haar jonge leven gelegen, die had van dat leven een soort graf gemaakt. Als een domper, als een naargeestige inperker van haar levenslust had dat geloof gewerkt. Goddank, door Gods kracht zou ik zeggen, door de kracht van haar geloof in zichzelf en haar eigen mogelijkheden, is die steen van dat graf weggehaald en kon zíj naar buiten komen. 'God omwille van God loslaten' heeft de Duitse mysticus Eckhart (1260-1328): Het godsbeeld waarmee mensen soms zijn opgezadeld kan van dien aard zijn dat ze die 'God' los moeten laten om zelf te kunnen leven; gelukkig te kunnen leven... Zoiets was het denk ik bij die mevrouw. Ze is hier naar Amsterdam gegaan, ze is lid geworden van het Humanistisch Verbond en werd ook humanistisch geestelijk raadsvrouw in de gevangenis. Samen met onder anderen de bekende pater Joop Gottschalk leidde ze gespreksgroepen voor echt zware jongens, soms behoorlijk gestoord ook. Je moet 't maar kunnen. Je moet 't maar durven. En je moet er maar gemotiveerd voor zijn. Petje af voor zo'n vrouw.
Ze had dus afscheid genomen van het christelijk geloof, maar ze was door de ontvangst hier aangenaam verrast. Ze genoot duidelijk - óók van ons gesprekje trouwens. Een vrouw met een welbesteed, met een gelúkt leven. Een gelukkige en opgewekte vrouw, zogenaamd 'ongelovig', maar wat mij betreft een echte paasgestalte. Een vrouw met een groot hart voor mensen die het in het leven minder getroffen hebben.
Ja, Pasen begon, met die Matthäus-uitvoeringen, dit jaar vroeg hier in de kerk. De verrezen Heer deed zich al op allerlei manieren kennen en voelen. In de eerste lezing die wij vandaag hoorden, uit het boek der Handelingen van de Apostelen, daar werd gezegd, door Petrus: "Jezus... trok weldoende rond en genas allen die in de macht waren van de duivel." In die mevrouw met wie ik sprak, in die oud-humanistisch geestelijk verzorgster herkende ik iets van die kwaliteit. Mensen goed doen. Ze genezen van hun demonen en muizenissen. Dát is Jezus.
Petrus beweert: "Wij hebben met Hem", met Jezus, "gegeten en gedronken na zijn opstanding uit de doden." Eerlijk gezegd, dierbare gasten en parochianen, had ik van tevoren zo m'n bedenkingen tegen zo'n high tea in de kerk midden in de Goede Week. Maar de ervaring leerde mij: Het kon. Het was goed. Jezus' aanwezigheid, die van de verrezen Heer, deed zich reeds voelen. Hij was erbij, bij die high tea. De ouderen hebben daar, hier, samen met Hem gegeten en gedronken. Ik zag: het maakte ze gelukkig. En om dat geluk, dierbare gasten en parochianen, is het God in Jezus allemaal begonnen en te doen.
Zo dadelijk gaan wij het Credo zingen, onze geloofsbelijdenis. Qui propter nos homines, et propter nostram salutem descendit de coelis. Díe zinsnede komt er in voor. "Die vanwege ons mensen en vanwege ons heil, ons geluk, uit de hemelen is neergedaald" - dat is wat die woorden betekenen. Hij is gekomen, Jezus, Hij heeft geleefd, Hij is gestorven en Hij is verrezen, Hij heeft zich gegeven, helemaal, om ons gelukkig te maken, zo gelukkig mogelijk. Van harte wens ik mensen wereldwijd, zeker ook de mensen in Syrië en in de Oekraïne en in andere probleemgebieden op aarde; van harte wens ik ook u en mijzelf toe dat Jezus daar ook bij ons zoveel mogelijk in mag slagen. Het kan alleen maar als wij Hem in ons zoveel mogelijk ruimte geven. Surge cum Christo. Mogen wij allen, wereldwijd, ook u en ik; mogen wij mét Christus verrijzen. Amen.