Zopas - echt waar - hoorde ik op de radio een liedje van een verliefde jonge man over zijn meisje. Zij liet de sterren uit de hemel vallen, zij deed de zon weer schijnen in zijn leven. Wat een wonder! Zo zong die man. Hij zong het wel zevenmaal. Ik was helemaal niet geschokt. Ik begreep spontaan deze bevlogen taal. Verliefdheid doet mensen gekke dingen zingen. Niemand van ons zal bij dit lied denken dat deze vrouw de natuurwetten heeft beheerst en geschonden. Dat zou zelfs lachwekkend zijn. Een vreemd gevoel wordt met vreemde woorden bezongen. Liefde heeft haar eigen logica en niemand valt daarover.
Waarom mag de bijbel dan geen vreemde taal hanteren als er vreemde dingen gebeuren? Waarom mag de bijbel niet afstappen van rationele informatie als hij iets zeggen wil over een geboorte van een mens die God toebehoort? Wanneer zoiets gebeurt, heeft de bijbelse auteur ook geen woorden meer. Dan grijpt hij ook, net als onze verliefde zanger, naar de taal van de poëzie en van de mythe.
Zo wil ik vandaag de woorden lezen van Lucas. Maria zegt heel verbaasd: 'Hoe kan dit geschieden daar ik geen man beken?' Dat is heel correct. De geboorte van wie Jezus eigenlijk is, is niet verklaarbaar door een man. Jozef heeft Jezus niet geproduceerd. Ook Maria is niet de verklaring van Jezus' geboorte. Ook Maria begrijpt het niet. Dat Jezus, Gods Zoon, uit haar geboren wordt, is ook voor haar een mysterie. Ze heeft geen greep op het gebeuren. Ook zij heeft Jezus niet gemáákt. Ze draagt een kind dat haar bevraagt: hoe zal dit kind geschiedenis maken?
Het antwoord is duidelijk: 'De heilige Geest zal over u komen.' En nog sterker: 'Wat ter wereld wordt gebracht, zal heilig genoemd worden, Zoon van God.' Zoiets moois, dat maken mensen niet. Dat is geen mensenwerk. Dat is goddelijk mooi. En hier begint ons onvermogen. Over een verliefdheid zeggen we gekke onmogelijke dingen. Over een geboorte stamelen we ook zomaar wat.
Wie bij een geboorte spreekt van een papa die de producer is, zegt wel iets wat technisch juist is, maar met Toon Hermans zeg ik toch maar: die snapt het hele liedje niet. Hoe zouden we dan volstaan met een biologisch correcte mededeling over de geboorte van Jezus? Er is met Jezus zoveel aan de hand. Teveel om het zakelijk te rapporteren.
Maria doet hier iets wat zeer groot is. Zij beaamt wat haar te boven gaat. Zij begreep het niet, maar wat ze niet begreep schreef ze met hoofdletters. Wij hebbende neiging om af te wijzen wat we niet begrijpen. Misschien is dat één van onze kleine kanten? We gaan zo onhandig om met alles wat van God komt.
Kerstmis heeft ons veel te leren.