Moet er nog zand zijn? (2009)

Onmiddellijk nà zijn doopsel, wordt Jezus naar de woestijn gedreven. Mijns inziens geen onbelangrijk detail. Het is alsof Jezus eerst een woestijnkuur moet ondergaan, vooraleer Hij het Woord Gods mag spreken of moet ik zeggen: in staat is om... Of om zich innerlijk te sterken tegen de ‘aanvallen' die dat Woord zal moeten ondergaan. Jezus is trouwens, zo belijden wij: het vleesgeworden Woord van God.

Nu, laat het ons niet te moeilijk maken. Wij westerlingen, hebben nauwelijks een idee van wat de woestijn is. Tenzij je er nog doorgereisd bent. Je wordt er geconfronteerd met zand; droogte; wind; hitte; koude; wilde beesten; rovers... en je hebt haast niets om je te beschermen. Je kunt alleen het hoogstnoodzakelijke meenemen, anders bezorg je jezelf onnoemlijk veel problemen. Alles wat overbodig is moet je achter laten en vind je ook niet in de woestijn. De woestijn confronteert je helemaal met jezelf.

Wat ons méér vertrouwd is zijn onze woestijnervaringen. Er zijn namelijk momenten in je leven, dat je als het ware naar de woestijn gedreven wordt. Ik noem er enkele op. Je zult ze onmiddellijk verkennen. De woestijn van de eenzaamheid. Je hebt er niet om gevraagd, maar je partner is gestorven.

De woestijn van je ziekbed. De woestijn van een handicap. Vast gekluisterd, afhankelijk, hulpeloos, niet meer van nut. De leegte komt op je af en vooral de confrontatie met jezelf. Waar ben ik in mijn leven in godsnaam mee bezig?

De woestijn van een ruzie. De woestijn van een fout die je maakte. Het niet weten... De juiste woorden niet vinden... de onmacht... Soms is het alleen de stilte en het geduld die raad brengt en heelt.

De woestijn van de gevangeniscel. Je bent van maatschappij en wereld afgesneden.

De woestijn van het ongeloof. Het willen, maar niet kunnen.

De woestijn is een plaats waar je niet kunt vluchten. Het gevecht moet geleverd worden. De confrontatie kun je niet uit de weg. Je moet ze recht in de ogen zien.

De woestijn kan de genezing brengen die je het meest nodig hebt. Het enige alternatief is de verbittering, omdat je niet wilt, omdat je koppig bent, omdat je je woestijn niet kunt aanvaarden.

De woestijntijd kan ook zolang duren. 40 dagen; 40 jaar; ja, soms een heel leven lang.

Het kan niet anders, of je komt getekend uit de woestijn. Je bent een ander mens geworden. Weliswaar getekend door de strijd, maar zoveel rijker, sterker. Gewapend met innerlijke kracht, overtuiging. Je hebt de kern van alles gezien. Dat wat echt belangrijk is; wat echt gelukkig maakt. Je kunt tegen een stootje. Je leert je woestijn als een roeping te beleven.

Jezus' doopsel is een woestijn geweest, tot aan zijn dood. De woestijn is nooit opgehouden. De confrontatie, de tegenkanting, het onbegrip, het was dagelijkse kost. En toch..., toch ging Hij vastberaden die lange weg. Het spoor dat Hij toen getrokken heeft is nog altijd te zien. Het is te zien in de kerkgeschiedenis, het is vooral te zien in mensen. Mensen die in Zijn spoor gegaan zijn. Hem hebben nagevolgd. Ik noem er maar één, want we gaan straks naar zijn graf, op bedevaart: Pater Damiaan. Hij kan ons tot voorbeeld zijn, om op onze beurt in Jezus' spoor te gaan.

Is het noodzakelijk om naar de woestijn te gaan? Ik meen van wel. Anders verstaan we Jezus verkeerd. Door de vele geluiden die alles overstemmen. Door de vele ballast die we meeslepen zijn we teveel met onszelf bezig, met ons eigen gelijk, met onze eigen leugens, met wat we onszelf wijsmaken. Het belet ons oog en oor te hebben voor de ander; voor dé Ander met een hoofdletter. Het gevaar is dan ook niet denkbeeldig, dat we Jezus opnieuw kruisigen, in al die mensen die we onrecht aandoen.

Er blijft nog één vraag over. Het is eigenlijk een keuze die je moet maken. Ben je bereid om de woestijn in te gaan. Je in de woestijn te laten drijven? Ben je bereid om de confrontatie met jezelf aan te gaan. Of ben je te bang?

Met Jezus als gids en leidsman, hoef je toch niet bang te zijn. Hij wil je namelijk helpen om alle overtollige ballast van je af te werpen. Hij heeft niets anders dan ‘Blijde Boodschap' voor jou. Bekeer u en geloof in de Blijde Boodschap. Amen.