H. Familie C (2012)

Onlangs was de paus weer in het nieuws. Grote koppen in de krant en bij het NOS journaal, over wat hij gezegd zou hebben. Deze week kwam er een reactie in de Volkrant met de vraag hoe het komt dat de hele media over de paus heen valt, als hij opkomt voor het klassieke gezin; vader, moeder en kinderen. Ook Wilfred Kemp van RKK vroeg zich af hoe het komt dat er koppen in de media staan over wat de paus gezegd of bedoeld zou hebben, waarom mensen boos zijn over woorden die de paus nergens in zijn toespraak heeft gebruikt.

Het is interessant om dit te volgen. Je kan je opwinden over de media, dat ze kwaadaardig toespraken van de paus misbruiken om hem een negatieve pers te geven. Je kunt je verbazen dat de media zo slordig en onfatsoenlijk te werk gaan, maar je kunt ook beseffen dat er blijkbaar iets op het spel staat.

De paus komt op voor het klassieke gezin en vandaag hebben we zelfs een feest dat het klassieke gezin op de voorgrond zet. De Kerk houdt vast dat we in de natuur, verlicht door het geloof, Gods bedoeling kunnen herkennen. Het boek van de natuur toont ons Gods grootheid en goedheid, maar je moet wel leren lezen. In de wetten van de natuur herkennen we Gods voorzienigheid, maar je moet het wel gaan zien. In de schoonheid van de natuur vangen we een glimp op van God eindeloze goedheid en schoonheid, als we kijken met geloof.

Het gezin, zoals de Bijbel het ons schetst, is altijd bedreigd. Van missionarissen hoorde ik dat in Afrika op veel plaatsen een cultuur is gegroeid waarin de moeder het baken van het gezin is, waarin vooral de ooms en de opa's de vaderrol vervullen, en waarin het vaak gewoon is dat vader niet veel thuis is en meerdere vrouwen heeft. In Europa groeide in de vorige eeuwen een cultuur waarin de fabrieksarbeid van man en vrouw zoveel uren vroeg dat er voor familieleven weinig meer over bleef. In onze tijd lijkt de overheid in de kindercrèche het ideale opvoedklimaat te zien, zodat man en vrouw beiden aan het arbeidsproces kunnen deelnemen. Het moet worden ondersteund door de ideologie dat man en vrouw als vader en moeder inwisselbaar zijn en dat het voor het kind geen verschil uitmaakt of moeder thuis is of dat vader thuis is.

Dikwijls zijn culturen en regeringen blind voor de eenzijdigheden en de dwaalsporen van de eigen tijd. Decennia hebben we van alles gedoogd, totdat enkele dappere psychologen eindelijk hardop durven te roepen, met onderzoeksmateriaal als bewijs, dat alles gedogen slecht is voor mensen.

Ons geloof is eenvoudig en duidelijk. We geloven dat deze natuur niet toevallig is, dat man en vrouw niet toevallig man en vrouw zijn, dat vader- en moederschap fundamenteel en belangrijk is, dat een goed gezinsleven belangrijk is. Meer nog; dat vader en moeder, dat ieder zich bewust moet zijn van de eigen unieke kwaliteiten en dat de rol van vader en moeder niet zomaar uitwisselbaar of inwisselbaar is.

Als er iets is dat we de afgelopen eeuw geleerd hebben, dan is het dat in de natuur, ook in de natuur van de mens, alles met alles te maken heeft. We kunnen niet zomaar het gewone milieu of het geestelijk milieu vervuilen. Eeuwenlang hebben we gedacht dat we de natuur konden maken, straffeloos naar onze hand konden zetten. We konden de grond vervuilen, want de natuur ruimt onze rommel wel op. Totdat mensen ziek werden. We konden alles in de lucht pompen, de wind waait het weg, die ruimte is groot genoeg. Totdat longziekten toenamen, en het gat in de ozonlaag steeds groter werd. Eeuwen konden we kolen en olie verbranden in steeds grotere hoeveelheden. Onze luxe kon niet op. Tot we merkten dat we bijdroegen aan een ernstige klimaatwijziging, die weer heel veel slachtoffers op onze planeet maakt.

Sommigen zeggen dan, met overbevolking als ideologie, dat er toch teveel mensen op deze planeet zijn. Laat maar gaan die oorlogen, laat ze elkaar uitmoorden. Op het internet kom je de meest ongelooflijke stellingen tegen. Ook de idee dat overbevolking zo bestreden moet worden dat je ze moet helpen. Zo kun je met een gerust geweten veel geld verdienen aan wapenhandel. Zorg dat anticonceptie, abortus, porno en prostitutie een legale industrie worden, dan daalt het geboortecijfer ook, en je kunt er ook nog goed aan verdienen. In dat plaatje past dan ook dat andere relatievormen moeten worden gepromoot, dan daalt het geboortecijfer nog meer. Het een ondersteunt het ander. Houd de mensen bezig met leuke dingen, geef ze luxe en laat ze gerust wat egoïstischer worden. Want de wereld is te vol, er moeten veel minder kinderen geboren worden. En vaak beseffen we niet hoe dit soort ideologieën de politieke agenda's bepalen.

Voor zulke ideologieën is de katholieke Kerk de grote vijand. Want de Kerk houdt vast aan een model dat zich wel verdiept en ontwikkelt, maar dat niet anders wordt dan het is, waarin man en vrouw gelijkwaardig zijn en toch een heel eigen taak en rol in de schepping vervullen.

God is mens geworden in een gezin. Jezus is niet net als Samuel, als vierjarige naar de tempel gebracht en daar opgegroeid; nee, Hij bleef bij zijn ouders. Zelfs na zijn twaalfde is Hij niet zoals bij ons opgegroeid in een kleinseminarie om priester te worden. Nee, Hij ging terug naar het gezin. Jezus is opgegroeid in een gelovig gezin. Dat model heeft God ons aangereikt. Jezus was aanwezig op de bruiloft van Kana als zegening voor het huwelijk. Hij zegende de kinderen, als de grote vrucht van het huwelijk van man en vrouw. Voor Jezus is dit alles nooit een vraag geweest. Voor hem is Gods bedoeling in het scheppingsverhaal evident. Als wij die ordening respecteren en daarin werken en daaruit leven, zal dat ons mensen goed doen. Willen we alles anders, willen we alles maakbaar, willen we onszelf uitvinden en onszelf herscheppen, dan vallen we terug in de oude fout van Adam en Eva en begint alles opnieuw. Met Jezus hebben we de weg ten leven. In het gewone leven openbaart zich die weg die God met ons gaat; in het gewone huwelijk, in het gewone gezin, dat daarmee een ongekende diepte krijgt. Gaan wij die weg met Hem, dan vinden we het leven. Amen.