Een wereld van verschil (2010)

Terwijl het carnavalsgedruis al een beetje aan het opstarten is kijk ik vanachter de computer door het raam naar verklede mensen die voorbij trekken en ontdek hoe moeilijk het is om je nu al in te leven in de veertigdagentijd. Je kunt niet zomaar de tijd waarin je leeft ontkennen. Je wordt er als het ware door meegenomen. Op dit moment besef ik hoe veel mensen, zonder dat ze het misschien in de gaten hebben, meegenomen worden door de tijd. In gedachten zie ik mensen van het bankwezen die iedere dag en elk moment van de dag de koers van de aandelen nauwkeurig volgen. Meestal jonge mensen die bereid zijn om risico's te nemen als het om successen gaat. Blij als een kind zijn ze wanneer de koersen gestegen waardoor zij winst kunnen brengen als goed nieuws. Maar ook verdrietig als een  kind wanneer de aandelen drastisch gezakt zijn. Hun wereld bestaat vaak uit niet meer dan uit het volgen van de berichten op de beurs. Ze zijn er welhaast door bezeten. In mijn gedachten zie ik ook de projectontwikkelaars die elk stukje grond bekijken met de ogen van een zakenman. Grond is voor hun  een stukje aarde waar veel aan te verdienen valt. Op een zo'n klein mogelijk gebied zoveel mogelijk  bouwen levert veel winst op. Oude huizen en gebouwen zijn slechts interessant voor zover er nieuwe grond beschikbaar komt waarop weer iets nieuws ontwikkeld kan worden. Voor hem is de grond niet  een stukje aarde, waar ook plaats moet zijn voor een stukje natuur. In mijn gedachten zie ik ook mensen die spelen met hun leven door roekeloos gedrag. Ze hopen met hun machogedrag bewondering te oogsten en kicken op het applaus dat klinkt. Maar ze zien niet de wereld met de mens die om hun gedrag lacht. Wie niet alleen maar meegenomen wil worden door de tijd moet zich terug trekken om ook een eigen invulling te geven aan de tijd. Abdijdagen noemt men zo iet

 

Jezus had geen mooie gastenkamer toen hij zich terug trok in de eenzaamheid. Hij had geen sfeervolle abdijkerk waarin monniken op gezette tijden het getijdengebed verrichtten. Hij had ook geen kamer waar voor de gasten op vaste tijden de maaltijd werd opgediend. Het enige wat hij had was het totale alleen zijn in de woestijn. De woestijn is altijd de plaats geweest waar leegte ervaren wordt van buitenaf en van binnenuit. Diverse krachten komen boven waarin een keuze gemaakt moet worden. Jezus merkte dat bij zijn menswording tegengestelde krachten Hem probeerden te bewerken. De satan spiegelde Hem een wereld voor van geld te verdienen (stenen in brood veranderen). Maar Jezus besefte dat het leven meer inhoudt dan alleen maar verdienen. "De mens leeft niet van brood alleen". De satan bracht Hem opnieuw in verleiding door Hem land en goederen te beloven als Hij zich onderwierp aan de macht van het kwaad. Maar Jezus besefte dat eerlijkheid en trouw aan God, zijn Vader, meer in zijn leven paste. Hij liet zich niet verleiden tot oneerlijke praktijken om zich daarmee veel invloed en macht op te bouwen. Tenslotte probeerde de satan Hem te verleiden tot het doen van dingen waarmee Hij zijn leven op het spel zette: het nemen van levensgevaarlijke risico's. Geloof moet geen dwaasheid worden. Gegrepen door populariteit heeft menige bekende ster zichzelf vergeten en iemand gespeeld die men niet was. En toch wreekt zich dat op den duur. Het wonderlijke is dat Jezus in de leegte van de woestijn zichzelf gebleven is. Juist daardoor was Hij in staat zijn tijdgenoten op een ander spoor te zetten.

 

Een van de elementen van de veertigdagentijd is tijd nemen voor bezinning en gebed. Hiervoor is soms even uit de tijd treden nodig.  Maar er zijn velerlei redenen om daar niet aan toe te komen: ze kunnen me niet missen, het is tijd die niets oplevert, ik moet een stuk plezier missen. Daardoor zijn voor veel mensen alle seizoenen hetzelfde: altijd feest, altijd werk, altijd bezig zijn. Daardoor gaat de tijd aan ons voorbij zonder dat wij er enige inbreng in hebben. We worden geleid zonder precies te weten waar naar toe omdat we ons ook niet bewust willen zijn van de krachten die met ons spelen. Jezus herkende in de woestijn de krachten die het leven kunnen bepalen en maakte een keuze. Daarom kon hij ook in zijn verdere leven dit gebruiken. Hij had macht over de kwade geesten, wind en storm liet hij bedaren en in de verrijzenis doorbrak hij definitief de macht van de dood. In die zin kan ook voor ons de veertigdagentijd een periode worden van vernieuwing en verrijking.